بزرگان زبان وادبیات پارسی در جهان عرب

در کنار تأثیر و تأثر دو زبان فارسی و عربی نسبت به یکدیگر، پیش از اسلام و در دوران پادشاهی‌های هخامنشی، اشکانی و ساسانی، به‌واسطۀ کشورگشایی‌ها و نیز، امور بازرگانی، فرآیند تلاقی دو زبان و فرهنگ فارسی و عربیِ اسلامی که از پس از ورود اسلام به ایران، به دستور خلفای عباسی و با ترجمۀ متونِ دست‌نوشتۀ فارسیِ میانه به عرب‌ها آغاز شد، موجب پیدایش ادبیات، شعر، فلسفه، علوم جدیدی مانند عرفان، طب اسلامی، تاریخ‌نویسی، علم اللغه و زبان‌شناسی و ذخایر گوناگون دیگر معرفتی از جنس و هویتی نوین در زبان فارسی شد و علما، شاعران، و فیلسوفان بزرگی همچون طوسی، فخر رازی، فارابی، ناصر خسرو، سنایی، عطار نیشابوری، خیام، نظامی، سعدی، حافظ و مولوی را معرفی کرد که همان‌زمان با همکارانِ عربی‌زبان خود همچون زمخشری، جرجانی، سیبویه، ابن عربی، ابن خلدون، ابن ندیم، متنبی، ابونواس و دیگران در ارتباط بودند. در دوران معاصر، مترجمان، شاعران، روزنامه‌نگاران، پژوهشگران و استادان عربی‌زبانِ زبان و ادبیات فارسی در کشورهای عربی تقریباً از ابتدای قرن بیستم که چاپ و انتشار کتاب‌ها و مجلاتِ عربی و بعضاً فارسی‌زبان در مصر آغاز شد، رو به سوی شناخت جهانِ ایرانی و فارسی گذاشتند و بزرگانی همچون عزام، خشاب، الدسوقی شتا، الشواربی، هنداوی، زهاوی، صافی نجفی، بستانی، کعاک، محفوظ، الکِک و دیگران به این مهم اهتمام ورزیدند.